ABD’de 20 Ocak’ta Başkanlık misyonuna başlayacak olan Donald Trump’ın, NATO ülkelerinin savunma harcamalarını daha da artırması daveti, Alman siyasetinde ağır tartışmalara yol açtı.
Seçim kampanyası sırasında savunma harcamalarını artırmayan ülkeleri Rusya’ya karşı korumamakla tehdit eden Trump, dün yaptığı açıklamada NATO’ya üye ülkelerin savunma harcamalarını gayri safi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 5’ine yükseltmesi gerektiğini tabir etmişti. NATO’nun belirlediği harcama gayesi mevcut haliyle üye ülke GSYİH’sının yüzde 2’si.
Trump, birinci başkanlık periyodunda de savunma harcamaları yüzde 2’nin altında kalan Almanya üzere ülkelere sert tenkitlerde bulunmuştu. Uzun yıllar boyunca yüzde 2 maksadını tutturamayan Almanya, Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla başlayan savaş sürecinde savunma harcamalarını son yıllarda büyük oranda artırdı.
Merz: Oran kıymetli değil
Trump’ın yüzde 5 daveti Alman siyasetini ikiye böldü. İktidardaki koalisyon hükümetinin büyük ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD) Trump’ın teklifini “saçmalık” diye nitelendirirken 23 Şubat’ta yapılacak erken seçimlerde iktidara gelmesine kesin gözüyle bakılan Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisinin lideri Friedrich Merz, “Temelde oran kıymetli değil. Kıymetli olan, kendimizi savunmak için gerekeni yapmamızdır” dedi.
Merz, Almanya olarak öncelikle yüzde 2 taban sonuna gerçek manada ulaşılması gerektiğini belirterek Almanya’nın şimdi bu noktada olmadığını, bu sona ordunun modernizasyonu için oluşturulan özel fonun devreye girmesiyle ulaşıldığını söyledi.
CDU’nun başbakan adayı Merz, Almanya’nın kendisini savunabilmesinin ehemmiyet taşıdığını, ordunun geleceğe hazırlanması, ülke ve ittifak savunmasının yine yapılandırılması için önümüzdeki yıllarda ortak gayret gösterilmesi gerektiğini kaydetti.
SPD: Tam bir saçmalık
SPD Meclis Küme Başkanvekili Dirk Wiese ise Trump’ın teklifini “tam bir saçmalık” diye nitelendirdi. SPD dış siyaset uzmanı Ralf Stegner de “Dünyada daha fazla silaha değil, daha azına gereksinimimiz var” dedi. Stegner, savunma harcamalarını GSYİH’nın yüzde 5’ine yükseltebilmek için meclis çoğunluğu gerektiğine de dikkat çekti.
Hür Demokrat Parti (FDP) savunma uzmanı Marie-Agnes Strack-Zimmermann da Trump’ın her dediği karşısında heyecan yapılmaması gerektiğini belirterek Avrupalı NATO müttefiklerinin savunma harcamalarını artırmasının bilhassa ABD endüstrisinin işine yarayacağını, Trump’ın da bunu umduğunu kaydetti.
Almanya’nın güçlü bir orduya muhtaçlığı olduğunu söz eden Strack-Zimmermann, “Mevcut karmaşık tehditler karşısında GSYİH’nın yüzde 2’si bunun için mutlaka kâfi değil” dedi. FDP’li siyasetçi, ortaya ölçüsüz sayı ve oranlar atılmasına ise karşı olduğunu ifade etti.
Federal Meclis Savunma Komisyonu’nun FDP’li Başkanı Marcus Faber de “NATO üyesi 32 ülkenin, yüzde 2’nin ötesinde ortak bir minimum oranda uzlaşması gerekecek. Ancak bu yüzde 5 değil, daha çok yüzde 3 olacaktır” halinde konuştu.
Sol Parti’den koparak oluşturulan Sahra Wagenknecht İttifakı’nın (BSW) lideri Sahra Wagenknecht ise ABD ile münasebetlerde rota değişikliğine gidilmesi davetinde bulundu. Wagenknecht, “Trump’ın artık savunma harcamalarının yüzde 5’e çıkarılmasını talep etmesi şaşırtan değil. Almanya’nın boyun eğmeye değil bağımsızlığa muhtaçlığı var. Alman-Fransız münasebetlerinin de bariz bir formda uygunlaştırılması gerekiyor” halinde konuştu.
AFP/BK,JD
DW Türkçe’ye manisiz nasıl ulaşabilirim?